ASYA ÇAĞLAR: çocukların hayal dünyalarını zenginleştiren, okuma kültürüne katkı sağlayacak nice kitap var – Karaköy Mono

Asya Çağlar, Kelime Yayınları’nın kurucusu. Kendisiyle hem çocuk kitapları, hem kütüphaneler hem de yayıncılık hakkında Rami Kütüphanesi’nde güzel bir sohbet gerçekleştirdik. Şimdiden keyifli okumalar…



1-Asya Hanım merhaba. Bugün bu tarihi ortamda, bu güzel Rami Kütüphanesi’nde sizinle bu söyleşiyi yapmak çok keyifli olacak. Katkınız için şimdiden teşekkür ederim. Sizi öncelikle tanımak isteriz. Asıl mesleğiniz nedir? Nasıl karar verdiniz yayıncılık yapmaya. Özellikle de çocuk kitapları yayınlamaya?

Kitaplarla haşır neşir olduğum çocukluk ve öğrencilik zamanlarımın bir sonucu olarak, yayıncılık fikri zihnimde oluşmaya başlamıştı. Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji mezunuyum. 10 yıl kadar kurumsal çalışma hayatım oldu ve 2006 yılında çocuklar ve gençler için nitelikli edebi kitaplar yayımlamak üzere Kelime Yayınları’nı kurdum. 

2- Türkiye’de kaç tane çocuk kitapları basan yayınevi var. Bunların nitelikleri açısından genel bir değerlendirme yapabilir misiniz? 

2000’li yılların başından bu yana çocuklar için kitaplar yayımlayan yeni yayınevleri kurulmaya başladı. Bununla birlikte yetişkinler için kitap yayımlayan yayınevleri de çocuk kitapları için yeni markalarla sektörde yerlerini aldılar. Her geçen gün gerek ülkemizin yetiştirdiği yazarlardan gerekse yabancı yazarlardan çeviriler olsun, nitelikli, iyi baskı kalitesinde olan kitaplar çocuk okura ulaşıyor. Öykü, çizim, tasarım, baskı açısından yepyeni dünyaların kapılarını açan, çocukların hayal dünyalarını zenginleştiren, okuma kültürüne katkı sağlayacak nice kitap var bugün raflarda.

3-Okuyucularımıza kötü bir tablo çizmek asla değil amacım ama Asya Hanım Türkiye’de yayıncılık sektörü ne durumda. Çünkü hiç iyi şeyler duymuyoruz. 

Hepimiz ekonomik sorunların olumsuz etkilerini maalesef yaşıyoruz. Döviz kurlarının para primimiz karşısında yükselişi, kâğıt fiyatlarındaki artış, baskı maliyetleri gibi olumsuz nedenler yayıncılığı son derece olumsuz bir şekilde etkiliyor. İsterdik ki mali durumları düşünmeden daha özgürce yayınlar yapalım ancak bir süredir daha kısıtlı bir durumda yayıncılık. 

4-Asya Hanım yayıncılık politikanız nedir. Ne tür kitaplar basıyorsunuz?

Nitelikli edebi çocuk kitabı olması ana kriterimiz. Öyküsü, çizimi, tasarımı, baskısı ile bir sanat eseri olmalı. Eğitim içerikli kitaplardan ziyade çocuğa başka yaşam deneyimleri sunan edebi kitapların peşindeyiz. Farklı ülkelerin kültürlerinden kitapların yayıncısı olmayı da çok önemsiyoruz. Çok gezen mi bilir, çok okuyan mı, deriz. Aslında biz bu gezintiyi kitaplar üzerinden yapma amacındayız.

5-Yayınevi olarak çocuklar için ne tür projeler yaptınız, size geri dönüşü nasıl oldu?

Kelime Çocuk Oyunları Atölyesi bünyesi bazı kitaplarımızın tiyatro oyunlarını çocuklarla buluşturduk. Tek kişilik sahne performansları gerçekleştirdik. Pantomim gösteri yaptık. Yaratıcı drama çalışmalarıyla kitap etkinlikleri gerçekleştirdik. 7 sanat dalını kitaplarımız üzerinden yaşatmak istedik, çok olumlu sonuçlarını da gördük. 

6-Hem yayın yönetmeni hem de bir annesiniz. Kitap seçerken nelere dikkat emeliyiz, tavsiyeleriniz neler olur?

Çocuğun o günkü beklentilerine, yaşına, beğenisine göre kitap seçimine önem veriyorum. Kitabın dilinin akıcı olması, öyküsüyle çocuğu sarması önemli. Çocukların daha çok macera dolu, mizahın olduğu kitapları beğendiklerini biliyoruz. 

7-Bildiğim kadarıyla çeviri kitaplar da basıyorsunuz. Yabancı yazarların Türk yazarlarından farkı nedir. Bu konuda yorumlarınızı önemsiyorum.

Japonca, Fransızca, Almanca, İspanyolca gibi birçok yabancı dilden Türkçe kitap kazandırdık. Yeni diller ve yeni kitaplar da şu an yayın programımızda.  Daha çok çeviri kitaba yönelmek bir tercihti. Türk yazarlarımız da mevcut. Farktan ziyade kültürlerarası bir sinerji sağlanıyor. 

8-Şu anda Kelime Yayınları olarak yeni bir projeniz var mı?

Son zamanlarda birçok büyük kütüphane açıldı. Atatürk Kültür Merkezi Kütüphanesi, Rami Kütüphanesi, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi gibi. Bunlar çok sevindirici. 

Farklı dillerden, farklı yaş grupları için birçok yeni kitap projemiz var. Yabancı yazarlarımızı çevrimiçi platformlar üzerinden çocuklarımızla buluşturmayı düşünüyoruz. İngilizce ya da kendi dillerinden çocuklarla söyleşiler yapacaklar. 

9-Bu gelişmeleri toplumumuz için nasıl değerleniyorsunuz?

Kütüphaneler, çocukken hem ders çalıştığım hem de okumak istediğim kitapları ödünç aldığım yerlerdi. Bugünün çocukları için de sanırım bu şekilde yeniden konumlanacak. Büyük bir heyecanla takip ediyorum. Daha çok kütüphanenin açılmasını bekliyorum. 

10-Teknolojik çağın getirdikleri arasında artık birçok sesli kitap uygulaması var. Açıkçası son derece kullanılabilir buluyorum. 

Bu konuda, içerik olarak bakıldığında bir yayıncı olarak özellikle çocuk kitapları koleksiyonunu nasıl değerleniyorsunuz?

Sesli kitabın hem yetişkin hem de çocuğun kitaba ulaşması açısından faydalı buluyorum. Uzun yollarda sesli kitap bizim için yol arkadaşı niteliğinde. Daha çok kitabın sesli olarak ulaşılır olmasını da diliyorum. 

Son olarak bize söylemek istediğiniz bir şeyler var mı?

Yayıncı, kütüphaneci iş birliğinin okuma kültürüne katkısının önemli olduğunu düşünüyorum. 

Bu keyifli röportaj için teşekkür ederim. 

Ben de teşekkür ederim.