Etiyopya’nın yerlisi olan ve yaprak dökmeyen kahve ağacının koyu yeşil, parlak yaprakları vardır. 10 metreye kadar büyüyebilir. Dekoratif beyaz çiçeklerinin oluşturduğu öbekler, hafif kahve ve yasemin kokar. Meyveleri olgunlaştıkça kırmızıya döner. Her meyvede iki kahve çekirdeği bulunur. Bugün iki dönence arası bölgelerde yetiştirilmektedir.
KULLANILAN KISIMLARI
Tohum ( Kahve Çekirdeği)
- Meyveleri olgunlaştığında toplanır. İçlerinde yeşil, kokusuz tohumlar vardır.
- Çekirdeklerin kendine özgü kokusu kavrulduktan sonra ortaya çıkar.
- Kafein birçok ilaçta ve alkolsüz içecekte katkı maddesi olarak kullanılır.
Bileşenleri
- Kahve çekirdeklerinin yaklaşık yüzde 5’ini oluşturan fenolik asitlerin uyarıcı ve antiseptik özellikleri vardır. Kafein içeriği yüzde 0,6 ile yüzde 3 arasında değişir.
- Kafein vücudun ana organlarının faaliyetini artırır. Kavurma işlemi kafein içeriğini azaltır, renk ve koku katar. Kahve çekirdeklerinde az miktarda teobromin, tanin ve trigonelin bulunur.
Tedavi Amaçlı Kullanımı
- Kafein insanların kendilerini daha uyanık hissetmelerini sağlar. 2000’lerde yayımlanan bir araştırma bir fincan kahvede bulunandan daha az miktarda kahvenin işitme ve görme performansını artırdığını ortaya koymuştur.
- Avustralya’da yapılan klinik bir çalışma kahvenin, yemek yedikten sonra tansiyonu dengelediğini göstermiştir. Araştırmacılar kalp-damar sistemi üzerindeki bu uyarıcı etkinin özellikle yaşlılar için yararlı olduğu sonucuna varmıştır.
- Kafein metabolizma hızını artırması nedeniyle, aspirin ve parasetamol gibi ağrı kesicilerin etkisini en üst düzeye çıkardığından, bu ilaçların birçoğuna eklenmektedir.
- Kafein mide bulantısı, kusma ve baş ağrısıyla migrenin bazı türlerine iyi gelebilir. Narkotik zehirlenmeleri izleyen koma durumlarını önlemede uyarıcı olarak kullanılır. Kahvenin içindeki diğer maddeler de etkilidir: Trigolin migreni azaltabilir, teofilinin ise uyarıcı, idrar söktürücü ve kalp-damar sistemine iyi gelen özellikleri vardır. 2002’de Londra’da yapılan bir araştırma teobrominin öksürüğü yatıştırdığını göstermiştir.
Yetiştirilmesi
– Kahve 10 derecenin altındaki sıcaklıklarda yaşayamaz. Zengin toğrağı ve kısmen gölgeli yerleri sever.
Hazırlanması ve Dozu
Enerji ve uyanıklığı artırmak için:
- KAHVE: Dünyanın dört bir yanında çeşitli şekillerde tüketilir. Kahveyi aralıklı tüketmenin daha etkili olduğu, düzenli kullanımın, içilmediğinde yoksunluk sendromuna neden olabileceği unutulmamalıdır. Kafein tabletleri (50 mg) içindeki talimatlara uygun olarak alınır. Önerilen doz aşılmamalıdır. Belirtiler devam ederse hekime danışılmalıdır.
Uyarılar
- Uyarıcı sınıfına girdiğinden spor yapanlar kafeinli preparatları kullanmamalıdır.
- Hamile ya da emziren kadınlar kahve kullanmamalıdır.
- Kahve peptik ülserleri ve reflü sorununu tetikleyebilir ya da artırabilir.
- Kalp-damar hastalığı olanlara ve elektro-şok tedavisi görenlere tavsiye edilmez.
- Yan etkileri arasında, kalp çarpıntısı, baş ağrısı, daha sık idrara çıkma, uykusuzluk ve ajitasyon vardır.
- Kahve içilmediğinde kafein yoksunluğunun yarattığı baş ağrıları oluşabilir.