Kışın yapraklarını döken, bodur bir çalıdır. En iyisinin Akdeniz bölgesinde Toroslarda yetiştiği söylenir. Yüksek rakıma ihtiyaç duyan kekiğin odunumsu saplarının ince dallarını minik, gri yeşil yapraklar kaplar. İlkbahardan yaz sonuna kadar, beyaz ya da pembe küçük çiçeklerden başaklar görülür. Zengin aroması, yapraklarının sayısız yemekte tat verici olarak kullanılmasını sağlar. Eski Yunan’da cesaret sembolü olarak kullanılmıştır.
KULLANILAN KISIMLARI
Yaprak ve Çiçek Sapı
- Yapraklar ve çiçek sapları çiçek açma döneminin başında toplanır ve güneş ışığından uzak kurutulur.
- Kurutulmuş kekik kekik çaylarda, kapsül için tozlarda ve öksürük şurubu gibi ilaçların yapımında kullanılır.
- Kurutulmuş yaprak ve çiçek saplarından elde edilen uçucu yağ, antiseptik krem ve merhemlerde kullanılır.
- Baharat olarak kullanımı da çok yaygındır.
Bileşenleri
- Kekiğin kurutulmuş yaprakları ve çiçek sapları flavanoitler ve yüzde 0,5-2 uçucu yağ içerir. Uçucu yağın içeriği değişir. Timol, metilkavikol, sineol ve borneol vardır. Mikroplara karşı son derece etkili olduğu biline timol, ağız çalkalama sularının temel maddelerindendir.
Tedavi Amaçlı Kullanımı
- Araştırmalar kekikteki metilkavikol ve timol gibi flavonoitlerin kas gevşetici özelliği olduğunu göstermiştir. Bunun sonucunda bağırsak tıkanmaları, geğirmeler, mide gazı ve hazım zorluğu gibi sindirim sorunlarında, kekik bazen kasılma giderici olarak da kullanılır.
- Öksürüğü dindirmekte de etkili olan kekik soğuk algınlığından, saman nezlesi ve astımdan kaynaklanan burun tıkanıklığını gidermede işe yarayabilir.
- Araştırmaların antiseptik olduğunu gösterdiği kekik yağı küçük kesik ve yaraları, böcek sokmalarını tedavide kullanılır.
- Diş eti hastalıklarında ve bademcik iltihaplarında ağız yıkama suyu ya da gargara olarak tavsiye edilir.
Yetiştirilmesi
- İlkbaharda ekilen tohumlardan ya da yazın gömülen parçalardan yetişir. İdeal yeri sıcak ve güneşli, zengin, kuru ve hafif bir topraktır.
Hazırlanması ve Dozu
Hazım güçlüklerinin, şişkinliklerin, mide gazının, uygunsuz safra akımının, öksürün tedavisinde:
- ÇAY: Bir bardak kaynar suya 2 gr. kurutulmuş bitki karıştırılıp 5 dakika bekletilir. Günde 3 bardak içilir. Daha iyi sonuç almak için, bekletme sırasında bardağın üstü örtülür. SIVI EKSTRE: Hekim tarafından tavsiye edildiği şekilde kullanılır.
Diş eti hastalıkları ve bademcik iltihapları tedavisinde:
- AĞIZ ÇALKALAMA SUYU, GARGARA: Yukarıda belirtildiği gibi bir çay hazırlanır ve günde 2 kez gargara yapılır. Belirtiler devam ederse hekime danışılmalıdır.
Uyarılar
- Kekik bugüne kadar hiçbir yan etki göstermemiş olsa da, aşırı kullanılması tavsiye edilmez.
- Hamile ya da emziren kadınlar kekiği ölçülü kullanmalıdır.
- Kekik yağı sadece hekim denetiminde kullanılmalıdır.